Het nieuwe kruispuntensysteem houdt de rijstroken vrij voor voertuigen die de oorspronkelijke route blijven volgen en vermindert het aantal ongevallen door veiligere kruispunten.
Het verkeer op de wegen brengt altijd zeer specifieke uitdagingen met zich mee wanneer men aankomt op plaatsen of in gebieden waar men het kruispunt met andere wegen moet beheren. Vanwege de lagere kosten is de meest gebruikelijke oplossing het aanleggen van rotondes. De andere, veel complexere en duurdere oplossing is het aanleggen van bruggen. Daartussen liggen honderden landwegen of secundaire wegen die gewoon uitkomen op een kruising met de hoofdweg zonder enige vorm van verkeersbeperking.
In Argentinië gebeuren veel ongevallen doordat voertuigen de hoofdweg oprijden of verlaten om naar of van die secundaire wegen te gaan, waardoor er een snelheidsverschil ontstaat tussen degenen die de oorspronkelijke route blijven volgen en degenen die invoegen of remmen om de weg te verlaten.
In sommige Europese landen, en met name in de Verenigde Staten, wordt een variabele verkeersinfrastructuur geïmplementeerd die tot doel heeft de verkeersstroom te optimaliseren en tegelijkertijd het aantal ongevallen te verminderen door middel van nieuwe kruispunten, zogenaamde RCUT’s (Restricted Crossing U-Turn). Het gaat om een nieuw ontwerp van kruispunten die rotondes vervangen zonder dat er bruggen hoeven te worden gebouwd.
Traditionele rotondes kunnen niet altijd groot zijn, waardoor ze in veel gevallen een obstakel op de weg vormen.
Het grootste probleem van rotondes is dat ze het verkeer op gewone wegen of autowegen vaak vertragen, terwijl ze niet kunnen worden toegepast op snelwegen, die juist de verkeersaders zijn die een grotere dynamiek vereisen om files en botsingsrisico’s te voorkomen. Het concept is hetzelfde als dat wat wordt toegepast bij automatische tolheffing zonder slagbomen of cabines.
Wat is een RCUT-kruispunt?
Door zijn ontwerp verhindert een RCUT dat voertuigen die op secundaire wegen rijden, rechtdoor rijden of linksaf slaan wanneer ze een hoofdweg oprijden. In plaats daarvan zijn bestuurders die vanaf een secundaire weg komen verplicht eerst rechtsaf te slaan, 150 tot 400 meter te rijden en pas daarna een U-bocht te maken vanaf de linkerrijstrook om de hoofdweg op te rijden in de richting die ze wilden volgen.
Als de beoogde route echter dezelfde is en het alleen gaat om het oversteken van de hoofdweg, moet na het maken van de U-bocht opnieuw rechtsaf worden geslagen bij het bereiken van het kruispunt. Het is alsof er een langere of uitgerekte en veilige rotonde wordt gemaakt, zonder een obstakel te plaatsen op de weg van degenen die op de hoofdweg rijden.
Op deze manier voorkomt dit systeem twee van de gevaarlijkste manoeuvres op kruispunten: het loodrecht oversteken en het linksaf slaan, die vaak de gevaarlijkste ongevallen zijn voor het leven van de inzittenden van auto’s, de zogenaamde “T-botsingen”.
De RCUT wordt een langgerekte rotonde die langzaam rijdende auto’s buiten het normale verkeerspad houdt.
De Federal Highway Administration (FHWA) van de Verenigde Staten schat zelfs dat de toepassing van RCUT’s het totale aantal ongevallen met 54% en het aantal ongevallen met letsel op de betreffende kruispunten met 70% kan verminderen.
Naast een halvering van het aantal ongevallen, minimaliseren RCUT’s de wachttijden en helpen ze een constante doorstroming op de hoofdwegen te handhaven, omdat het niet meer nodig is om het snelle verkeer te stoppen om ingewikkelde kruisingen of bochten vanaf secundaire wegen mogelijk te maken. Als aanvulling hierop hebben verschillende Noord-Amerikaanse steden een afname van de congestie tijdens de spitsuren gemeld na de implementatie van dit systeem.
Technische beslissing en culturele uitdagingen
De beslissing om RCUT-kruispunten in te voeren heeft niet alleen betrekking op ontwerpkwesties, maar ook op verkeerseducatie en aanpassing van de regelgeving. Deskundigen die zijn geraadpleegd, verzekeren dat duidelijke communicatie en adequate bewegwijzering essentiële elementen zijn om verwarring bij automobilisten te voorkomen en de voordelen van het systeem optimaal te benutten.
Gezien de trend van toenemend verkeer en de verzadiging van de hoofdwegen in verschillende steden over de hele wereld, krijgt het zoeken naar alternatieven voor verkeersbeheer prioriteit bij verkeersinstanties.
Het debat over de invoering ervan in landen die traditioneel gehecht zijn aan rotondes zou de komende jaren kunnen intensiveren, naarmate het bewijs de voordelen op het gebied van veiligheid, kosten en verkeersbeheer bevestigt.
Kruispunten zijn een van de plaatsen waar de meeste en ernstigste verkeersongevallen plaatsvinden.
In Argentinië zijn er wegen met een systeem van terugkeer- en kruispunten dat overeenkomsten vertoont met RCUT, maar met een minder uitgebreide wegeninfrastructuur waardoor deze oplossing niet volledig kan worden benut.
Op de Autovía 2 bijvoorbeeld zijn er verschillende kruispunten waar men verplicht rechtsaf moet slaan bij het bereiken van de hoofdweg vanaf een secundaire weg, zelfs als men naar links wil gaan.
Het probleem is dat het invoegen op de hoofdweg bestuurders dwingt om met lage snelheid de linkerrijstrook op te rijden, de snelste rijstrook voor wie op de weg rijdt, omdat ze enkele seconden later moeten uitwijken naar een zeer korte linkerberm die eindigt bij de U-bocht.
Op dezelfde manier rijden auto’s bij het invoegen op de weg in tegengestelde richting opnieuw op de linkerrijstrook, waar auto’s met de maximaal toegestane snelheid rijden. De RCUT’s houden rekening met deze situatie omdat de extra linkerrijstrook begint bij de kruising zelf, zodat voertuigen die deze rijstrook nemen niet met lage snelheid voor de voertuigen rijden die al op de weg rijden.
